𝐒𝐀 𝐈𝐋𝐀𝐋𝐈𝐌 𝐍𝐆 𝐇𝐀𝐋𝐈𝐆𝐈

𝐊𝐮𝐰𝐞𝐧𝐭𝐨 𝐧𝐢 𝐌𝐢𝐳𝐳𝐲 𝐀𝐥𝐥𝐢𝐚𝐡 𝐀𝐥𝐚𝐠𝐚𝐧𝐨

Kapag binanggit ang pangalan niya sa aming baryo, para bang may biglang tumitigil. May bulong ng respeto, may kurot ng ngiti, at may mga kuwentong nagkukrus sa alaala ng bawat isa. Kilala si Lolo Ambong sa lahat ng sulok—sa mga kanto ng tindahan, sa mga umpukan sa lamay, o kahit sa tahimik na hapag-kainan. Ang kaniyang pangalan ay higit pa sa isang salita. Isa itong susi na nagbubukas ng pintuan ng alaala—may bigat ng pagpapahalaga, pero may gaan ng tunay na pakikisama. Dahil si Lolo Ambong, kahit tanyag bilang masipag, matapang, at hindi natitinag, ay may pusong palatawa, palabiro, at walang bahid ng pag-aalinlangan sa pagiging totoo.

Hindi kami malapit.

Hindi ko ito sinasabi nang may hinanakit. Sa halip, tinatanggap ko ito bilang bahagi ng aming kuwento. Hindi kami nagkaroon ng mahabang usapan o ng pagkakataong magkabuklod sa mga kuwento ng buhay. Wala akong maalalang gabi na naupo kaming magkasama nang matagal, nagbahagi ng mga damdaming nakatanim sa puso. Ngunit kahit ganoon, alam kong sinubukan niya. Sa kaniyang tahimik na paraan, sa pamamagitan ng isang biro, ng marahang pagtapik sa balikat, ng maruming kamay mula sa araw ng paggawa—ipinakita niya kung paano siya maging isang lolo. Hindi man sa salita, ngunit sa gawa.

Isa siyang haligi—hindi lamang sa kaniyang pamilya kundi sa buong bayan. Literal siyang tagapagtayo. Sa bawat bahay na itinatag niya bilang manggagawa, nakapaglilok siya ng pundasyon para sa maraming pamilya. Ngunit sa lahat ng tahanang itinayo niya, ang kaniyang sariling pamilya ang pinakamatibay niyang obra. Isa siyang haligi na hindi ko palaging nakikita, ngunit dama ko ang tibay na ibinibigay niya mula sa likod ng eksena.

Ang pinakamatibay kong alaala sa kanya ay noong 2019, nang tulungan niya si Papa sa pag-renovate ng aming bahay. Tahimik siya habang nagtatrabaho—walang paligoy-ligoy, bawat galaw may pakinabang. Walang salita, pero ramdam ko ang alon ng malasakit na pumapaloob sa bawat martilyo at pako. Marahil, iyon ang paraan niya ng pagmamahal—isang pagmamahal na mas matibay kaysa sa kahit anong pader na itinayo niya.

Ngunit dumating ang Disyembre 25, 2020. Araw ng Pasko, araw na dapat puno ng kagalakan. Ngunit sa taong iyon, ito’y naging araw ng pagkawala. Sa gitna ng pandemya, sa panahong ang mundo ay hirap na hirap, nawala si Lolo Ambong. Parang biglang gumuho ang isang matagal nang nakatindig na haligi. Kahit hindi kami malapit, nasaktan ako nang husto. Bumigay ang lahat ng emosyon. Napaiyak ako.

Sa bawat tanong na isinigaw ko sa Diyos—“Bakit ngayon? Bakit sa Pasko? Bakit sa gitna ng pandemya?”—nalunod ako sa kawalan ng sagot. Hindi ako handa. Hindi ko akalain na ganoon pala kasakit ang mawalan ng taong hindi mo palaging kinakausap. Pero siguro nga, kahit hindi kami madalas mag-usap, isa siyang bahagi ng tahanan ko. Isang pundasyong hindi mo laging napapansin, ngunit doon umaasa ang kabuoan. Kaya nang nawala siya, parang ang ilang bahagi ng sarili ko’y nagkandurog.

Sa loob-loob ko, may batang ako na tahimik na nangungulila. Nanghihinayang. Naghahanap ng atensyon at kuwento mula sa kaniya na hindi dumating. At ngayon, huli na. Napakasakit na hindi ko man lang nasabi sa kaniya ang “salamat” o “paalam.”

Ang tanging nagawa ko ay magdasal. Lumuhod ako nang may bigat sa puso, nanalangin para sa kaniya. Nanalangin para sa amin. Sana, sa tahimik kong panalangin, narinig niya ang sigaw ng batang apong hindi palaging nagparamdam ngunit minahal siya sa paraang alam ko.

Ngayong Semana Santa, habang tinatanaw ko ang krus at ang sakripisyo ni Kristo, naaalala ko si Lolo Ambong. Ang lolo kong hindi ko lubos na nakilala ngunit iniukit ang kaniyang pagmamahal sa bawat yapak ng aming buhay. Sa tahimik niyang paraan—sa paraang hindi kailangan ng salita—naiwan niya ang isang pamana: ang pagiging haligi ng pamilya kahit hindi ka palaging nakikita.

#Features#HolyWeekSpecials#SemanaSanta#SemanaSanta2025#HolyWeek#MayorAliciaPrimiciasEnriquez#MayorAliciaPrimiciasEnriquezYourPublicServant#SanNicolasPangasinanMyHomeMyPride